Slimme regelgeving is nodig om vertrouwen van de burger terug te vinden

Als drie Hoge Colleges van Staat gezamenlijk praten, dan is het goed om serieus te luisteren! Vandaar dat Slimmer Met Regelgeving meekeek tijdens Buitenhof op zondag 25 april 2021. Aan het woord zijn Reinier van Zutphen (Nationale Ombudsman), Thom de Graaf (Raad van State) en Arno Visser (Algemene Rekenkamer). De uitzending is terug te kijken via VPRO Buitenhof.

Reinier van Zutphen (Nationale Ombudsman):
“Als ik kijk naar de mensen die mij nodig hebben, en mijn collega’s. Dat zijn 30.000 contacten per jaar. Veel meer dan de helft gaat over het verloren vertrouwen. Dus mensen die geen vertrouwen meer hebben. Niet in de Rijksoverheid maar ook niet in de Gemeentelijke overheid. Het is weg. Het gaat over heel veel mensen. Als we zeggen dat 20% eigenlijk niet mee kan, dan hebben we het over drie, vier miljoen mensen.”

Thom de Graaf (Raad van State):
“Tussen burger en overheid is het niet zoals het zou moeten zijn. Zoals het zou moeten zijn, is wederzijds vertrouwen”.

“Je moet iets doen aan dat vertrouwen. Je moet iets doen aan de kwaliteit van de wetgeving. Je moet zorgen dat de uitvoerders, of het nou de gemeenten zijn bij de decentralisaties of het zijn de uitvoeringsorganen – UWV, Dienst Toeslagen, welke dan ook, aan tafel zitten bij wetgeving.”

Arno Visser (Algemene Rekenkamer):
“Ombudsman, Raad van State, wij,  wij zien dat steeds vaker beleid niet uitvoerbaar, moeilijk uitvoerbaar is, overmatig ingewikkeld is. Wij zien alle drie dat we terug moeten naar eenvoud: waarom kan het niet simpeler? Menselijke maat moet in de wetgeving zitten.”

Zowel als burger en als professional herkennen wij ons in dit streven van de Hoge Colleges van Staat. Hoe eenvoudiger, hoe beter! Maar hoe doe je dat in een complexe maatschappij, waarbij de valkuil is om slimme technologie vooral in te zetten om complexiteit te verhullen door deze te verbergen achter nog complexere systemen en regels? Wij denken dat dit kan door slimmer met de regelgeving zelf om te gaan. Door slimme technologie juist in te zetten om de complexiteit van onze maatschappij zichtbaar te maken, uit te leggen. Zo geef je de burger een gids om veilig te navigeren door de complexiteit. Slimme regelgeving is regelgeving die de complexiteit van de maatschappij behapbaar maakt: zo eenvoudig mogelijk!

Wat ons betreft ontstaat eenvoudige regelgeving door slimmer met regelgeving te zijn. Hiermee bedoelen we dat regelgeving aan de volgende drie eisen voldoet, zoals wij in ons manifest hebben benadrukt:

• Toegankelijk voor iedereen;
• Begrijpelijk en uitlegbaar aan iedereen;
• Werkbaar is voor mens èn machine.